Cera trądzikowa jest szczególnie skłonna do pojawiania się nieestetycznych wyprysków, co wynika z nadmiernej aktywności gruczołów łojowych, które w połączeniu z zablokowaniem ujść przez czop rogowy oraz obecnością bakterii beztlenowych prowadzą do powstawania stanów zapalnych. Gromadzenie się łoju w gruczołach i jego rozkład przez bakterie powodują powstawanie zmian trądzikowych, które najczęściej występują na twarzy i plecach. Do najczęstszych zmian należą zaskórniki otwarte i zamknięte. Zaskórniki otwarte mają ciemny czubek, co jest wynikiem utleniania kreatyny z wydzieliny oraz gromadzenia się melaniny, podczas gdy zaskórniki zamknięte to białe grudki, w których zbiera się łój. Często pojawiają się również ropne krostki z zaczerwienieniem. Wiele osób stara się wyciskać pryszcze, co może pogorszyć stan skóry. Jak zatem skutecznie zredukować te nieestetyczne zmiany?
Czym jest trądzik?
Trądzik jest jedną z najczęstszych chorób skórnych, wynikającą z zakażenia gruczołów łojowych na skutek nadprodukcji łoju (sebum). W normalnych warunkach substancja ta pełni rolę naturalnego nawilżacza, ochrony i natłuszczania skóry. Jednak w nadmiarze może prowadzić do zatykania porów, co skutkuje pojawieniem się nieestetycznych krostek i niedoskonałości.
Przyczyny trądziku są różnorodne, ale najczęściej wynikają z nadmiernego rogowacenia ujść mieszków włosowych, nadmiaru bakterii, problemów hormonalnych, stanów zapalnych czy genetycznych predyspozycji. Na rozwój trądziku wpływają także czynniki zewnętrzne, takie jak nieodpowiednia dieta, stres czy przewlekłe zmęczenie. Trądzik pospolity charakteryzuje się obecnością zaskórników otwartych i zamkniętych, grudek, krost, guzków oraz torbieli ropnych.
Rodzaje trądziku:
Trądzik można podzielić na różne rodzaje w zależności od rodzaju zmian skórnych:
Pospolity – obejmuje zaskórniki otwarte i zamknięte, ropne krostki oraz grudki,
Zaskórnikowy – charakteryzuje się obecnością niezapalnych zaskórników,
Grudkowy – występują charakterystyczne grudki,
Krostkowy – zmiany to typowe krostki wypełnione ropną treścią,
Grudkowo-krostkowy – łączy zmiany w postaci grudek i krostek,
Torbielowaty – to cięższa forma, obejmująca bolesne torbiele wypełnione ropą,
Różowaty – charakteryzuje się silnym zaczerwienieniem skóry i nadwrażliwością.
Trądzik niemowlęcy
Trądzik niemowlęcy jest zjawiskiem, które może zaskoczyć rodziców. Termin „trądzik noworodkowy” odnosi się do krostek na twarzy niemowlaka, które pojawiają się w pierwszych tygodniach życia. Z kolei trądzik niemowlęcy to wysypka, która występuje między 3 a 16. miesiącem życia dziecka. Zmiany te wyglądają podobnie do potówek lub drobnych wyprysków u dorosłych. Objawy trądziku niemowlęcego to m.in. czerwone krostki, które najczęściej pojawiają się na policzkach, a także na brodzie i czole, z białymi punkcikami u nasady.
Najczęstszą przyczyną trądziku niemowlęcego są zmiany hormonalne matki. Podwyższony poziom hormonów męskich (androgenów) w organizmie matki może przechodzić przez łożysko do dziecka, stymulując jego gruczoły łojowe, co prowadzi do powstawania wysypki na twarzy niemowlaka. Hormony te mogą również przedostawać się do organizmu dziecka wraz z mlekiem matki podczas karmienia.
Na szczęście zmiany te zazwyczaj ustępują samoistnie w ciągu kilku tygodni. Jeśli jednak utrzymują się dłużej niż 6 miesięcy, warto skonsultować się z dermatologiem. Aby przyspieszyć proces gojenia, zaleca się m.in.:
Unikanie przegrzewania dziecka, ponieważ nadmierne ciepło może nasilać trądzik.
Unikanie oleistych preparatów, które utrudniają skórze oddychanie i mogą ją podrażniać.
Pranie ubranek w delikatnych proszkach, ponieważ silne detergenty i sztuczne materiały mogą podrażniać skórę.
Dbanie o suchą i czystą okolicę ust dziecka.
Trądzik młodzieńczy
Trądzik młodzieńczy pojawia się głównie na twarzy i plecach, czyli tam, gdzie znajdują się gruczoły łojowe. W wyniku nadmiernego rogowacenia skóry dochodzi do zatykania ujść gruczołów, co prowadzi do gromadzenia się wydzieliny i namnażania bakterii w gruczole. Zaburzenia hormonalne są jedną z głównych przyczyn trądziku młodzieńczego.
Męskie hormony (androgeny) wpływają na aktywność gruczołów łojowych, co przyczynia się do powstawania niedoskonałości. U dziewcząt zmiany te często nasilają się przed miesiączką, kiedy poziom hormonów płciowych spada. Inna przyczyna to niewłaściwa produkcja sebum, która prowadzi do zatkania gruczołów i rozwoju trądziku. Należy również pamiętać, że dieta bogata w cukry i fast foody może pogłębiać problem.
Trądzik młodzieńczy najczęściej występuje między 11 a 18. rokiem życia. Skóra staje się bolesna, zaczerwieniona i lekko opuchnięta, wymagając odpowiedniej pielęgnacji. Jeśli nie jest leczony, może prowadzić do powstawania blizn i przebarwień. Warto wtedy skonsultować się z dermatologiem, który może zlecić badania hormonalne (takie jak testosteron, DHEA, TSH, prolaktyna, FSH, FT4, progesteron czy estradiol) i zalecić odpowiednie preparaty zewnętrzne lub antybiotyki.
Trądzik różowaty
Trądzik różowaty to przewlekła choroba skóry, która najczęściej pojawia się na twarzy, szczególnie u kobiet w wieku 40-60 lat. Jego rozwój może być związany z predyspozycjami genetycznymi, zaburzeniami hormonalnymi, stresem, problemami z układem nerwowym oraz alergiami. Początkowe objawy to okresowe zaczerwienienie skóry, któremu towarzyszy uczucie pieczenia. Z czasem rumień staje się bardziej trwały, a na skórze pojawia się rozszerzenie naczyń krwionośnych. W kolejnych etapach dochodzi do pojawiania się grudek i krostek, które mogą prowadzić do delikatnego złuszczania. Trądzik różowaty nie ma zaskórników, co odróżnia go od trądziku młodzieńczego. Grudki mogą się łączyć, prowadząc do przerostu skóry. Wyróżnia się różne formy trądziku różowatego, w tym rumieniową, naczyniową oraz przelotny rumień i popękane naczynka.
Trądzik pospolity
Trądzik pospolity może być kontynuacją trądziku młodzieńczego, ale również występować u osób, które nigdy nie miały problemu z wypryskami w okresie dojrzewania. Charakteryzuje się mniejszą liczbą zaskórników, ale dominują w nim krostki i grudki z oznakami zapalenia. Zmiany najczęściej występują na dolnej części twarzy, a także na szyi i plecach. Główne czynniki powodujące trądzik pospolity to styl życia, czynniki środowiskowe oraz stres, który zwiększa produkcję łoju. Trądzik ten rozwija się w wyniku drażniącego działania różnych czynników.
Leczenie trądziku
Trądzik to problem nie tylko młodzieży, ale także osób dorosłych, które mogą mieć genetyczne predyspozycje do tej przypadłości. Ważne jest odpowiednie leczenie i pielęgnacja skóry, ponieważ trądzik może negatywnie wpłynąć na samoocenę i prowadzić do trwałych blizn. Na szczęście medycyna estetyczna i kosmetologia oferują skuteczne zabiegi, takie jak:
Wodorowe oczyszczanie twarzy – dogłębnie oczyszcza, odżywia i dotlenia skórę. Wykorzystanie cząsteczek wodoru skutecznie neutralizuje wolne rodniki i oczyszcza komórki skóry.
Oczyszczanie skóry na sucho – polega na stosowaniu kwasów chemicznych, które oczyszczają skórę oraz mają działanie odmładzające.
Mikronakłuwanie kwasami lub osoczem PRP – precyzyjne działanie na skórę za pomocą dermapenu, który wprowadza aktywne substancje do głębokich warstw skóry.
Peeling kwasem TCA – skuteczny zabieg, który stymuluje regenerację skóry poprzez kontrolowane oparzenia, co sprzyja produkcji kolagenu.
Rozjaśnianie przebarwień – zabieg oparty na kwasach cytrynowym, salicylowym i mlekowym, który rozjaśnia przebarwienia i poprawia koloryt skóry.
Kwas pH formuła – chemiczny peeling, który oczyszcza skórę i redukuje podrażnienia, szczególnie w przypadku cer trądzikowych.
Peeling kwasem migdałowym – bakteriobójcze i odbarwiające działanie kwasu migdałowego, który pochodzi z gorzkich migdałów.
Dermokosmetyki – skuteczne preparaty, które oczyszczają skórę i zapobiegają powstawaniu nowych zmian trądzikowych.
Elektrokoagulacja laserowa – wykorzystanie lasera o wysokiej częstotliwości do usuwania zmian skórnych.
Laserowe usuwanie trądziku – metoda leczenia stanów zapalnych i wyprysków poprzez podgrzewanie naczyń krwionośnych i regenerację skóry.
Te zabiegi skutecznie poprawiają wygląd skóry, redukują objawy trądziku i zapobiegają dalszym problemom.