Znamiona

Znamiona nazywane potocznie pieprzykami znajdują się na ciele każdego człowieka. Powstają już we wczesnym dzieciństwie, a wraz z biegiem lat ich ilość zazwyczaj się zwiększa. W większości przypadków, są to zmiany niegroźne, nie wymagające leczenia. Ważne jednak, aby regularnie je kontrolować.

Czym są znamiona?

Zmiany barwnikowe nazywane znamionami, a potocznie pieprzykami, powszechnie występują na ciele każdego z nas. Statystycznie każdy z nas posiada od 10-20 znamion na ciele, niektóre z nich rozwijają się już w życiu płodowym, inne we wczesnym dzieciństwie. Wraz z biegiem lat ilość znamion może rosnąć, niektóre jednak bledną i stają się wręcz niezauważalne.

Znamiona- przyczyny:

Znamiona powstają najczęściej na skutek promieniowania UV, duża ekspozycja na słońce przyczynia się do zwiększenia ilości znamion. Możemy również wskazać genetyczny charakter znamion, ich dziedziczenie jest powszechne, również czynniki środowiskowe odgrywają dużą rolę.

Znamiona-objawy:

Znamiona pojawiają się na różnych częściach ciała. Mogą przybierać jaśniejsze lub ciemniejsze barwy, od jasno beżowych do ciemno brązowych (wręcz czarnych). Ich wielkość jest różna, zazwyczaj nie większa niż 5mm. Znamiona mogą być zarówno wystające jak i płaskie, ich brzegi powinny być równe. Wielkość znamion nie powinna ulegać zmianie z biegiem lat.

Jeśli zmiana zaczyna się powiększać, jej kolor lub brzegi zaczynają się zmieniać, należy skonsultować się z dermatologiem.

Typy znamion:

Znamiona barwnikowe, ze względu na ich kolor, przyczynę wystąpienia, a także kształt i wielkość możemy określić w poszczególny sposób:

1. Znamiona wrodzone -obecne na ciele od urodzenia, mogą osiągać nawet kilkanaście centymetrów średnicy.

2. Znamiona barwnikowe nabyte- są zmianami skórnymi, które pojawiają się w wyniku ekspozycji na promieniowanie UV lub są związane z wiekiem.

3. Znamiona Spitza- to niewielkie znamiona barwnikowe o nieregularnym kształcie i mieszanej barwie.

4. Znamię Suttona- to znamiona, które stopniowo tracą swoją barwę i stają się wyblakłe.

5. Znamię Beckera- to znamiona nieco większe niż standardowe znamiona, często o nierównych brzegach.

6. Znamię Meschera- to znamiona, które mają tendencję do zmiany rozmiaru i kształtu.

7. Znamię błękitne- to płaska plamka o gładkiej powierzchni, może być mylona ze zmianami nowotworowymi.

8. Znamię Clarka- to znamiona, które są potencjalnie niebezpieczne i wymagają monitorowania przez lekarza.

9. Znamię atypowe, znamię dysplastyczne- to stan przed nowotworowy, który często wymaga leczenia.

10. Znamiona naczyniowe płaskie- te znamiona, są spowodowane zwiększoną ilością naczyń krwionośnych mogą przybierać kolor czerwony, różowy lub fioletowy.

Znamiona-diagnostyka:

Badanie znamion powinno odbywać się możliwie regularnie. Szczególnie gdy ilość zmian na ciele jest duża, a ich kształt oraz kolor odbiega od normy.

Wrodzone znamiona u noworodków powinno podać się jak najszybszej diagnozie dermatologicznej. Podobnie inne znamiona pojawiające się w wieku dziecięcym lub dorosłym należy kontrolować w miarę możliwości.

Znamiona ocenione powinny zostać przez dermatologa, a następnie powinny zostać poddane badaniu dermatoskopowemu. Dermatoskopia pozwala obejrzeć znamię w dużym przybliżeniu, a tym samym ocenić jego charakter.

Niegroźne znamiona nie są koniczne do usunięcia, mimo że wielu pacjentów decyduje się na to ze względów estetycznych. Znamiona o charakterze złośliwym lub te których charakter jest ciężki do oceniania, zaleca się usunąć i poddać analizie histopatologicznej.

Znamiona-leczenie:

Znamiona o charakterze niezłośliwym, nie wymagają leczenia. Jeżeli jednak, w rodzinie zdarzały się przypadki nowotworów skóry lub znamion przeradzających się w czerniaki, profilaktycznie zaleca się chirurgiczne usunięcie znamienia. Pobrana próbka poddawana jest badaniu, dzięki któremu określić można typ znamienia.

Znamiona nie są poddawane leczeniu, można usunąć je lub rozjaśnić za pomocą laserów lub metodą chirurgiczną.

Znamiona- groźne zmiany:

W większości znamiona stanowią jedynie defekt estetyczny, należy jednak kontrolować ich ilość oraz stan, aby w odpowiednim momencie zauważyć niepokojące zmiany. W przypadku gdy znamię zaczyna się zmieniać, należy jak najszybciej skonsultować się z dermatologiem.

Niepokojące objawy:

• nierówny kształt (asymetria),

• wielkość powyżej 5mm, szybkie powiększanie się znamienia,

• wielobarwność (biel, odcienie niebieskiego, różne kolory brązu),

• świąd

• krwawienie

• poszarpane brzegi

FAQ

Najczęściej zadawane pytania i odpowiedzi

Czy znamiona są chorobom?

Znamiona same w sobie, nie są chorobą, mogą jednak świadczyć o rozwoju choroby w organizmie. Jedynie w 30% znamiona są podłożem do rozwoju czerniaka, w jeszcze mniejszy stopniu zmiany barwnikowe ulegają przekształceniu w nowotwór.

Zaleca się kontrolę i regularną ocenę stanu znamion na ciele.

Czy znamiona są bolesna?

Zmiany barwnikowe nie powinny być bolesne. Jeśli wokół zmiany odczuwalny jest ból lub swędzenie, może świadczyć to o rozwoju choroby. Każdy taki objaw należy skonsultować z lekarzem.

Czy znamiona u dzieci są groźne?

Znamiona u dzieci pojawiają się bardzo często, wynika to zarówno z rozwoju organizmu jak i dużej ekspozycji na promieniowanie UV. Niektóre zmiany (Spitz) pojawiają się przed 12 rokiem życia i rosną wraz z wiekiem, dlatego nie należy traktować ich jako zmiany złośliwe. Każdy niepokojący objawy powinien być konsultowany ze specjalistą.

Jakie znamiona należy badać?

Kontroli poddawane powinny być wszelkie znamiona pojawiające się na ciele. Szczególną uwagę należy jednak poświęcić znamionom wrodzonym, gdyż to one najczęściej mają skłonność do przekształcania się w nowotwory. Jeżeli w rodzinie pojawiały się podobne przypadki, przynajmniej raz w roku należy dokonać badania dermatoskopem, aby zapobiec rozwojowi choroby.

Gdzie mogą pojawić się znamiona?

Znamiona mogą pojawić się wszędzie, w zależności od typu znamienia obszar jego występowania jest inny.

Znamiona Spitz, najczęściej pojawiają się na twarzy oraz kończynach. Znamię Beckera obejmuje najczęściej obszar barków i ramion. Znamiona Clark występują natomiast najczęściej na tułowiu i plecach. Zmiany barwnikowe mogą mieć różne umiejscowienie

Znamiona-zabiegi:

• Laserowe usuwanie znamion to bezinwazyjna metoda usuwania niewielkich znamion skóry przy użyciu specjalistycznego laserowego urządzenia. Procedura polega na skupionym, precyzyjnym dopasowaniu wiązki laserowej do znamion, co pozwala na kontrolowane ich usunięcie. Laserowe usuwanie znamion jest zazwyczaj bezbolesne i szybkie, a także nie pozostawia blizn.

• Chirurgiczne usuwanie znamion to zabieg polegający na usunięciu zmian skórnych, które są uważane za niebezpieczne lub estetycznie nieakceptowalne. Chirurgiczne usuwanie znamion jest bezpiecznym i skutecznym sposobem pozbycia się niepożądanych zmian skórnych. Zabieg ten może być wykonywany za pomocą różnych technik, takich jak wycinanie znamion skalpelem, laserem lub krioterapią.